6 vragen over de stille bewindvoerder

Een aantal rechtbanken, waaronder die van Amsterdam, experimenteert met het aanstellen van een stille bewindvoerder bij bedrijven die dreigen om te vallen. Zes vragen over de rol van de stille bewindvoerder.

Wat is dat precies, een stille bewindvoerder?

De stille bewindvoerder is meestal een advocaat, die normaliter ook wordt aangesteld als bewindvoerder of curator bij een surséance van betaling of een faillissement. Hij wordt door de rechtbank aangesteld nog voordat er daadwerkelijk uitstel van betaling wordt verleend of een faillissement wordt uitgesproken.

Hij of zij brengt de situatie van de onderneming in kaart. Wie zijn de schuldeisers, is het mogelijk om na een surséance de boel weer op de rails te krijgen, of is een faillissement onafwendbaar? En zo ja, wat is de waarde van de onderdelen en is het na een faillissement mogelijk om een doorstart te maken.

Redder van de onderneming?

Nee, zeker niet. Een bedrijf waar een stille bewindvoerder wordt aangesteld, is al hard op weg naar een faillissement of in ieder geval een surséance. “De stille bewindvoerder wordt in principe na het uitspreken van een faillissement ook de curator, of na het verlenen van de surséance van betaling de bewindvoerder”, zegt Sander Schouten, advocaat van AMS Advocaten die regelmatig als curator of bewindvoerder wordt aangesteld. “Vanaf dat moment dient hij met name de belangen van de schuldeisers te behartigen”.

Wat zijn de bevoegdheden van de stille bewindvoerder?

Officieel heeft hij er geen, want is er niets wettelijk geregeld. De bestuurder is in deze fase nog de baas van de onderneming. Hij hoeft niet naar de ‘stille’ te luisteren.

Waarom zou je dan zo iemand aanstellen?

Zodra er eenmaal surséance is verleend, gaat het vaak snel bergafwaarts met een onderneming. Leveranciers willen niet meer leveren, klanten zoeken hun heil ergens anders. Een surséance is in Nederland daarom maar al te vaak het voorportaal van een faillissement. “De mogelijkheden op een doorstart of om na een surséance door te gaan, lopen weg”, zegt Schouten. “Hoe groter de onderneming, hoe meer tijd je als curator nodig hebt om de waarde te bepalen, maar die waarde daalt ondertussen snel. Als stille bewindvoerder krijg je tijd om een eventuele doorstart voor te bereiden.”

Hoe kom je als ondernemer aan een stille bewindvoerder?

De rechtbank beslist of er een stille bewindvoerder wordt aangesteld. Overigens zijn er ook rechtbanken die het niet doen, zoals de rechtbanken in Limburg en Midden-Nederland. In de praktijk zal het vaak de ondernemer zelf zijn bij wie het water aan de lippen staat die informeert of het mogelijk is. Of de rechtbank legt de optie voor als een bedrijf surséance aanvraagt.

Komt elke onderneming in aanmerking voor een dergelijke constructie?

Schouten denkt van niet. “Bij vooral wat grotere bedrijven zal de rechtbank dit overwegen indien de onderneming en de omstandigheden waarin het bedrijf verkeert zich ervoor lenen. Bij kleine ondernemers is het kostenplaatje waarschijnlijk te hoog, want de stille bewindvoerder moet ook worden betaald.”